Working Papers
Seria „Working Papers” Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego to publikacje prac i osiągnięć studentów Wydziału, zgłoszonych do konkursu, ocenionych i wybranych do ich wydania przez Radę Dydaktyczną WS UW. Publikowane opracowania podlegały recenzji przez jednego samodzielnego pracownika naukowego.
Publikacje zostały sfinansowane ze środków Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Wydawcą “Working Papers” jest Wydział Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Podstawowymi celami publikacji prac studentów przez Wydział są:
- Włączenie „głosu studentów” do dyskusji akademickich,
- Promocja Wydziału jako wiodącego ośrodka badawczo-dydaktycznego w Polsce
- Dawanie szansy na budowanie kariery naukowej studentów, pragnących pisać doktoraty, a także badać i uczestniczyć w dyskusjach akademickich.
Zasady konkursu publikacyjnego Working Papers Wydziału Socjologii UW
Terminy zgłaszania prac to 31 maja każdego roku.
Nowa Ziemia Obiecana.
RAPORT BADAWCZY NA TEMAT PROCESÓW URBANIZACYJNYCH NA BIAŁOŁĘCE
Autorzy:
Adrianna Drozdowska
Justyna Kościńska
Kamila Momot
Mikołaj Przepiórkowski
Ewa Tomkowska
Kamil Trepka
współpraca: Krzysztof Gubański
Pod kierunkiem: dr Mikołaja Lewickiego
Recenzja naukowa: prof. dr hab. Jarosław Kilias
Ziemię obiecaną Andrzeja Wajdy można potraktować jako portret rozwoju kapitalistycznej Łodzi. Białołęka z pewnością nie jest i nigdy nie była niezabudowanym polem, jej mieszkańcy zaś nie są masą robotników migrujących do miasta za chlebem. Białołękę z obrazem Łodzi przełomu stuleci łączą jednak pewne cechy. Po pierwsze, ta nowa część miasta powstała niemal od podstaw, choć jej miejska tradycja sięga początków Warszawy. Po drugie, Białołęka rozwinęła się za sprawą rozwoju kapitalizmu w Polsce. Po trzecie i być może najważniejsze, na Białołęce, pomimo wielu opisywanych także w tym raporcie pułapek społecznych, przestrzennych i instytucjonalnych, spotyka się ludzi mających nadzieję. Jest to dzielnica zaludniona przez młodych ludzi. Ten raport, na najbardziej ogólnym poziomie, jest więc pytaniem o obietnice, które dają lub odbierają procesy urbanizacyjne na Białołęce.
Co się dzieje z mężczyznami?
Analiza dyskursów dotyczących kryzysu męskości w artykułach prasowych oraz internetowych
Autorka: Dorota Wyrwińska
Niniejsza publikacja jest udoskonaloną wersją pracy magisterskiej autorki, napisanej pod kierunkiem dr Małgorzaty Sikorskiej, prof. ucz.
Recenzja naukowa: dr hab. Małgorzata Jacyno, prof. ucz.
Kryzys męskości to zagadnienie, które w ciągu ostatnich kilkunastu lat zrobiło zawrotną karierę.Wpisanie frazy „kryzys męskości” w wyszukiwarkę Google nie tylko otwiera dostęp do setek tysięcystron, lecz także pozwala stwierdzić, że każdego roku do tej puli dochodzą nowe treści. Czym jednakjest ten osławiony kryzys? Jak jest definiowany i przez kogo? Jakie są jego przyczyny i skutki?Na podstawie analizy wzorów ujmowania tej tematyki w artykułach prasowych oraz internetowych autorkawyodrębnia cztery dyskursy dotyczące kryzysu męskości: dyskurs „różnicy”, terapeutyczny,feministycznyi konserwatywny. Niniejsza publikacja dostarcza dogłębnego, wyczerpującego i usystematyzowanegoprzeglądu obecnego stanu wiedzy na temat męskości. Może zatem służyć jako przewodnik lub ciekawypunkt wyjścia dla innych badaczy do podjęcia dalszych badań z dziedziny men’s studies.
Płeć i tożsamość płciowa w rozumieniu osób transpłciowych.
Autorka: Weronika Gawarska
Praca wykonana pod kierunkiem dr Barbary Bossak-Herbst
Recenzja naukowa: dr Grażyna Szymańska-Matusiewicz
Medycyna ujmuje płeć w kategoriach esencjalistycznych i traktuje ją jako wrodzoną, niezmienną kondycję człowieka. Transpłciowość (a w przypadku medycyny raczej transseksualność, o czym dalej) jest przez medycynę traktowana jako zaburzenie, które należy leczyć.
Pomimo znacznego rozwoju w ostatnich dekadach gender studies zachodnia kultura wciąż opiera się na binarnym podziale płci, który uważany jest za naturalny i wynikający wprost z biologii. Istnieją jednak liczne przykłady podważające uniwersalność dychotomicznego systemu płci, a tym samym pokazujące, że podział ten wynika z kultury.
Ze względu na wspomniany wcześniej dychotomiczny podział płci charakterystyczny dla kulturyzachodniej osoby nie mieszczące się jednoznacznie w kategoriach płci uznawanych przez tę kulturędoświadczają na co dzień problemów nie tylko z akceptacją społeczną, lecz także z konceptualizacjąswoich doświadczeń i nadawaniem im określonej struktury i znaczeń.
Autorka oddaje głos osobom transpłciowym, prowadząc z nimi biograficzne wywiady, a następnie poddaje owe świadectwa analizie, dzięki czemu możliwa jest konfrontacja dyskursów, obecnych w nauce oraz mediach z tym, jak definiują swą tożsamość badani
Poglądy i postawy polityczne młodych
Autorzy:
Sebastian Halicki
Maria Pierżak
Maria Rykowska
Sabina Rzewuska
Karolina Strzelczyk
Niniejsza publikacja jest udoskonaloną wersją pracy zaliczeniowej grupy napisanej pod kierunkiem dr Agnieszki Jasiewicz-Betkiewicz, prof. ucz.
Recenzja naukowa: prof. dr hab. Jarosław Kilias
Młodym ludziom często zarzuca się brak zainteresowania polityką. Czy faktycznie tak jest? A może interesują ich po prostu inne zagadnienia?
Autorzy niniejszej pracy przebadali ponad 600 studentów i uczniów liceów; na podstawie ich odpowiedzi wysunęli możliwe hipotezy dotyczące poglądów i postaw młodego pokolenia na tematy związane z polityką. Autorzy skupili się przede wszystkim na światopoglądzie badanych, polaryzacji politycznej i hermetyczności ich środowisk. Jednocześnie dla pełniejszego obrazu analiz uwzględniono kierunki studiów respondentów. Wyniki sugerują, że młodzi mają stosunkowo sprecyzowane poglądy i wykazują wyraźny poziom polaryzacji politycznej przy jednoczesnym obracaniu się głównie wśród osób o podobnych poglądach.
Policyjne represje a mobilizacja osób uczestniczących w protestach społecznych w Warszawie w 2020 i 2021 r.
Autorka: Anna Firgolska
Niniejsza publikacja jest udoskonaloną wersją pracy licencjackiej napisanej pod kierunkiem dr Adama Ostolskiego.
Recenzja naukowa: prof. Małgorzata Sikorska, dr Anna Baczko-Dombi.
Kiedy państwo mnie nie chroni, moje siostry będę chronić” krzyczały tysiące osób w trakcie protestów, które w 2020 i 2021 roku miały miejsce w Warszawie. Protesty po aresztowaniu queerowej aktywistki kolektywu Stop Bzdurom Margot oraz demonstracje związane z ogłoszeniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji ze względu na wady płodu, spotkały się z represjami, które od lat nie były skierowane do żadnego mainstreamowego ruchu społecznego. Wiele osób biorących w nich udział pierwszy raz widziało i doświadczyło na własnej skórze, jak funkcjonariusze używają gazu czy wyciągają pałki. W ciągu stu dni od wyroku TK policja zatrzymała 150 osób, 81 z nich przetrzymując na noc na komendach. Setki ludzi spędzało noce i wieczory pod komisariatami, wspierając często zupełnie obce sobie osoby.
Jak doświadczenie represji wpływało na protestujących? Czy mobilizowało ich do działania, czy też zniechęcało do wyjścia z domu? Na podstawie wywiadów w osobami uczestniczącymi w protestach, obserwacji i własnych doświadczeń, autorka zauważa, że represje mogą mobilizować, pod warunkiem, że wywoływane przez nie silne wzburzenie zostanie wykorzystane przez aktorów ruchu społecznego na rzecz własnej sprawy, a na poziomie mikro pod warunkiem że wsparcie i solidarność otrzymywana od innych osób są wyższe od osobistych kosztów związanych np. z doświadczeniem zatrzymania. Bycie świadkiem i doświadczanie represji sprawia, że uczestnicy nabierają przekonania, że mogą chronić inne osoby na proteście, a ich powinnością jest solidarność z innymi demonstrantami.
Autorka wysnuwa wnioski dotyczące zmian we wpływie represji w ruchach społecznych, które za główne narzędzie mobilizacji mają media społecznościowe, zwracając uwagę na rolę obrazów, które są produkowane i dystrybuowane w ciasnych kręgach odbiorców, łączonych wspólnym światopoglądem i tożsamością.
Przemyśleć sferę publiczną na nowo.
Analiza dyskursu wokół niedoszłego spotkania z Romanem Polańskim w kontekście kultury unieważniania.
Autorka: Aleksandra Gościcka
Niniejsza publikacja jest udoskonaloną wersją pracy licencjackiej napisanej pod kierunkiem dr Tomasza Rawskiego.
Recenzja naukowa: dr hab. Julia Kubisa, prof. ucz.
W ostatnich latach rośnie zainteresowanie kulturą unieważniania, znana także jako “cancel culture”, w publicznym dyskursie. Jednak w polskim środowisku naukowym brakuje badań i analiz tego zjawiska. Kultura unieważniania polega na publicznym wycofaniu poparcia dla osób lub marek naruszających normy społeczne, często za pomocą hashtagów na mediach społecznościowych. Autorka analizuje wpływ tego zjawiska na sferę publiczną i zastanawia się, czy może być narzędziem walki z nierównościami społecznymi. Przedstawia również studium przypadku dotyczące niedoszłego spotkania z Romanem Polańskim w łódzkiej Szkole Filmowej z 2019 roku.
Autorka zauważa trudności z dostępem do wiarygodnych informacji na temat kultury unieważniania i zachęca do dalszych badań i pogłębionej analizy tego zjawiska. Cały tekst ma na celu rzucenie światła na ciekawe aspekty kultury unieważniania i jej roli w aktywizmie internetowym, jednocześnie wskazując na potencjalne problemy i zagrożenia oraz konieczność dalszej refleksji.
“[…] żeby lekarze, położne, pielęgniarki widzieli w nas ludzi”
-medykalizacja opieki okołoporodowej w doświadczeniach kobiet.
Autorka: Małgorzata Ostrowska
Niniejsza publikacja jest udoskonaloną wersją pracy licencjackiej napisanej pod kierunkiem dr hab. Małgorzaty Sikorskiej, prof. ucz.
Recenzja naukowa: dr hab. Wojciech Rafałowski
Ciąża, poród i okres połogu zdają się być obszarami życia, które wzbudzają zainteresowanie jedynie wąskiego grona środowiska lekarskiego, akademickiego oraz kobiet spodziewających się potomstwa. Z tej perspektywy ciąża podlegałaby procesowi medykalizacji – w której „problemy niemedyczne są definiowane i traktowane jako problemy medyczne, zwykle w kategoriach chorób lub zaburzeń.” (Conrad 1992: 209) Medykalizacja jest przedstawiana jako dominujący, lecz negatywny trend, który ogranicza sprawczość kobiet i sprowadza poród do medycznego procesu wymagającego licznych lekarskich interwencji. Czy jest ona faktycznym problemem rodzących? Czy naukowe interpretacje tego społecznego zjawiska znajdują odzwierciedlenie w rzeczywistości?
Autorka stara się zgłębić to, w jaki sposób kobiety postrzegają medykalizację ciąży i porodu w świetle ich indywidualnych doświadczeń. W części teoretycznej, wykorzystując koncepcję kontroli społecznej i hegemonii wiedzo-władzy ekspertów śledzi rozwój idei medykalizacji. Pokazuje także jak samą medykalizację zmieniają technologie. Następnie zagłębia się w historię medykalizacji opieki okołoporodowej oraz przygląda się temu zjawisku we współczesnych społeczeństwach zachodnich. W części empirycznej pracy omawia wyniki własnych badań jakościowych, opartych na dwóch indywidualnych (IDI) oraz jednym grupowym (FGI) wywiadzie z udziałem kobiet. Niniejsza publikacja prezentuje współczesne spojrzenie na temat medykalizacji ciąży i porodu „z pierwszej ręki”, dostarczając istotne dane, które mogą służyć jako ważny punkt odniesienia oraz impuls do dalszych badań nad tym zjawiskiem.