Władza komunistycznego państwa polskiego i Kościoła rzymskokatolickiego wobec sprawczości homoseksualnych księży w okresie 1945-1989

STRESZCZENIE

Celem badań jest analiza dyskursu i działań władz państwowych oraz Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce wobec homoseksualnych księży w okresie 1945-1989. W projekcie zostanie wykorzystana teoria Prof. Heather Albanesi w zakresie pojęcia “sexual agency”. Badaczka wskazuje, iż pojęcie to oznacza zdolność indywidualnej osoby do podejmowania i egzekwowania decyzji dotyczących życia seksualnego w społecznym/kulturowym/religijnym/politycznym kontekście.

Zostaną uzyskane odpowiedzi na główne pytania:

1. Jakie treści na temat homoseksualnych księży przedstawiano w Polsce w narracji władz państwowych i nauczaniu Kościoła rzymskokatolickiego?
2. Na ile realnie władza państwowa respektowała prawa obywatelskie homoseksualnych księży? jak bardzo władza Kościelna uzależniała swoje decyzje o karierze danego księdza w oparciu o wiedzę o jego homoseksualnej tożsamości?
3. Jakie cechy zamanifestowała władza państwa i Kościoła wobec nieheteronormatywnych księży w latach 1945-1989.

Projekt badawczy jest podejmowany ze względu na następujące czynniki:

1. Metodologiczny: projekt wykorzystuje teorię H. Albanesi. To podejście nie zostało jeszcze zastosowane w badaniach historycznych.
2. Historyczny: projekt istotnie pogłębia stan badań nad historią Polski w XX w., pokazuje niezbadany aspekt doświadczeń części polskiego społeczeństwa w wybranym okresie, omawia nieopisany dotychczas temat homoseksualnych księży w Polsce, wykorzystuje różnorodne źródła historyczne;
3. Interdyscyplinarny: projekt zawrze treści z zakresu historii, socjologii i teologii;
4. Społeczny i współczesny: wykonane w projekcie badania zaakcentują znaczenie seksualności i tożsamości genderowej w odniesieniu do doświadczeń indywidualnych ludzi, grup społecznych oraz instytucji; będą więc posiadać istotny wkład we współczesną debatę w Polsce i za granicą;
5. Międzynarodowy: ze względu na wyżej wymienione czynniki badania będą stanowić element międzynarodowej akademickiej dyskusji na temat historii seksualności XX wieku, jak również problematyki płci i władzy instytucjonalnej.

W zamierzeniu projekt ma przyczynić się do obalenia swoistego mitu o tym, że Polska – jako kraj jednego z najbardziej monoetnicznych i monoreligijnych społeczeństw europejskich – ma niewielkie doświadczenie różnorodności społecznej (zwłaszcza genderowej). Rozważając ryzyko związane z realizacją tego projektu, należy wziąć pod uwagę, że omawia on kontrowersyjny temat. Mając to na uwadze, zostaną zachowane wszelkie starania, aby treści przedstawione w publikacjach były oparte na metodologii badawczej oraz stały się wynikiem dogłębnej i krytycznej analizy źródeł historycznych. Wyniki badań zostaną przedstawione w serii artykułów w języku angielskim.