prof. dr hab. Elżbieta Hałas

Działalność naukowa

W latach 1973-1978 studiowała filozofię, nauki społeczne i romanistykę w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Magisterium z filozofii uzyskała w 1978. Stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie socjologii otrzymała w 1986 na reaktywowanym Wydziale Nauk Społecznych KUL. Habilitowała się w 1993 na Wydziale Nauk Społecznych KUL. W latach 1994-2003 była kierownikiem Katedry Socjologii KUL. Tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych otrzymała w 2003 na wniosek Wydziału Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Od 1 października 2003 pracuje w Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 2008 została profesorem zwyczajnym. W latach 2008-2020 kierowała Zakładem Socjologii Kultury w Instytucie Socjologii UW. W 2020 utworzyła Centrum Analiz Relacyjnych Kultury i Społeczeństwa na Wydziale Socjologii UW.

Była laureatką konkursu Subsydia dla Uczonych – Program Mistrz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (1998-2001).

Prowadziła badania w ośrodkach zagranicznych, uzyskując stypendia: Zentrum für Interdisciplinäre Forschung (Bielefeld); KU Leuven; European University Institute (Florencja); University of Illinois at Urbana-Champaign (stypendium Fulbrighta); University of Georgia at Athens (stypendium American Council of Learned Societies); Center for Social Sciences, Columbia University; Institut für die Wissenschaften vom Menschen (IWM w Wiedniu); John F. Kennedy Institute for North American Studies (Freie Universität Berlin). Alma Mater Studiorum. Università do Bologna (grant NAWA); École des hautes études en sciences sociales, EHESS, Paryż (grant NAWA).

W 2001 roku utworzyła i redaguje serię książkową Studies in Sociology: Symbols, Theory and Society (Peter Lang).

Od 1993 jest członkiem Rady Fundacji Naukowej im. Floriana Znanieckiego.

Przez dwie kadencje była członkiem Executive Committee European Sociological Association (1999-2003).

Była członkiem Rady Doskonałości Naukowej I kadencji (2019-2023)

Jest członkiem Komitetu Socjologii Polskiej Akademii Nauk.

Zainteresowania naukowe

Analityczne i systemowe podejście na gruncie socjologii humanistycznej łączy z perspektywą interdyscyplinarną filozofii, antropologii kultury, semiotyki kultury, językoznawstwa i analizy dyskursu. Zajmuje się społecznym kontekstem znaczeń oraz symboliczno-interakcyjnymi i relacyjnymi analizami procesów społeczno-kulturowych. Rozwija socjologię procesów symbolicznych, badania nad polityką symbolizacji i pamięcią zbiorową. W analizach współczesnych przemian systemów znaczeń społecznych i porządków aksjonormatywnych nawiązuje do osiągnięć socjologii kulturowej, socjologii wiedzy i socjologii religii.

Badania w obszarze socjologii teoretycznej łączy z historią myśli socjologicznej i historią idei. W centrum zainteresowań stawia rozwój paradygmatu relacyjnego w naukach o kulturze i rozwój socjologii relacyjnej.

Zajmuje się interpretacją spuścizny naukowej Floriana Znanieckiego i jej znaczeniem dla rozwoju nauk o kulturze.

Informacje o publikacjach

Opublikowała 11 monografii autorskich (w tym dwa wydania nowe). Należą do nich książki dotyczące interakcjonizmu symbolicznego i symbolizmu społecznego: Interakcjonizm symboliczny. Społeczny kontekst znaczeń (2006); Symbole w interakcji (2001); Symbole i społeczeństwo. Szkice z socjologii interpretacyjnej (2007; przekład na język rosyjski Charków 2021). Przedstawiła nowatorską koncepcję zaangażowania do ruchu religijnego, inspirowaną interakcjonizmem symbolicznym i antropologią symboliczną Victora Turnera w monografii Konwersja. Perspektywa socjologiczna (2007 – wydanie nowe). Zainteresowanie genezą interakcjonizmu symbolicznego odzwierciedla książka Obywatelska socjologia szkoły chicagowskiej. Charles H. Cooley, George H. Mead, Herbert Blumer (1994). Wyrazem zainteresowania teorią kultury i socjologią kulturową są książki: Towards the World Culture Society. Florian Znaniecki’s Culturalism (2010) i Przez pryzmat kultury. Dylematy badań nad współczesnością (2015). W 2023 opublikowała monografię Etos altruizmu i jego odmiany, ukazującą z perspektywy relacyjnej i humanistycznej współczesne przemiany ładu aksjonormatywnego, uspołecznienia i inności.

Zredagowała lub współredagowała 16 monografii (8 w języku angielskim). Dotyczyły one m. in. socjologii amerykańskiej, w tym oddziaływania kręgu socjologów z Columbia University, paradygmatu interpretacyjnego, polityki symbolizacji i pamięci kulturowej oraz spuścizny intelektualnej Floriana Znanieckiego.

Jest autorką cyklu publikacji w języku polskim i angielskim, dotyczących symbolicznego wymiaru transformacji ustrojowej w Polsce. Kolejny nurt badań przedstawiają publikacje związane ze współczesnym zwrotem relacyjnym w naukach społecznych i z socjologią relacyjną. W 2023 zredagowała książkę Methodology of Relational Sociology. Approaches and Analyses (Palgrave MacMillan 2023) przedstawiającą metodologiczne zagadnienia paradygmatu relacyjnego w naukach społecznych.

Opublikowała wiele artykułów w takich czasopismach międzynarodowych jak: „Zeitschrift für Soziologie”, „Studies in Symbolic Interaction”, „Symbolic Interaction”, „Sign System Studies”, „Time and Society”, „TRAMES. A Journal of the Humanities and Social Sciences”, „Journal of Classical Sociology”, “Journal for the History of the Behavioral Sciences”, “European Journal of Social Theory”, “European Review”, “Polish Sociological Review” oraz w czasopismach polskich, w tym “Studia Socjologiczne” i “Kultura i Społeczeństwo”. Jest autorką wielu rozdziałów w pracach zbiorowych, w tym w takich wydawnictwach jak: SAGE, Ashgate, John Benjamins, Peter Lang, Springer, FrancoAngeli, Blackwell, Wiley, Palgrave MacMillan.

 

Wybrane publikacje

• Elżbieta Hałas, Etos altruizmu i jego odmiany, Warszawa 2023, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Elżbieta Hałas, Relational Understanding: Beyond the Interpretative and Normative Divide, w: Elżbieta Hałas (red.) Methodology of Relational Sociology. Approaches and Analyses, Cham 2023: Palgrave MacMillan, s. 59-85.
• Elżbieta Hałas, Relational Care: Rethinking Altruism, w: Elżbieta Hałas, Aleksander Manterys (red.), Relational Reason, Morals and Sociality, Berlin 2021: Peter Lang, s. 69-93.
• Elżbieta Hałas, Polymorphous Time of Transformation in Poland and Semiosis of History, w: Elżbieta Hałas, Nicolas Maslowski (red.), Politics of Symbolization Across Central and Eastern Europe, Berlin 2021: Peter Lang, s. 135-159.

• Elżbieta Hałas, Gift and the Coefficient of Sociability. Relational Sociology and the Anti-Utilitarian Movement in the Social Sciences, “Polish Sociological Review”, 212, nr 4 (2020): s. 399-410.

• Elżbieta Hałas, The Future Orientation of Culture and the Memory of the Past in the Making of History, “Sign System Studies” 45, nr 3/4 (2017), s. 361-379. Special issue: Semiotics and History: Boris Uspenskij 80.
• Elżbieta Hałas, Przez pryzmat kultury. Dylematy badań nad współczesnością, Warszawa 2015: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Elżbieta Hałas, The Past in the Present. Lessons on Semiotics of History from George H. Mead and Boris A. Uspensky, “Symbolic Interaction”, (2013), 36, nr 1 s. 60-77.
• Elżbieta, Hałas, Interakcjonizm symboliczny. Społeczny kontekst znaczeń, Wydanie nowe, Warszawa 2006: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Elżbieta Hałas, Towards the World Culture Society. Florian Znaniecki’s Culturalism, Frankfurt Am Main 2010: Peter Lang.
• Elżbieta Hałas, Issues of Social Memory and their Challenges in the Global Age, “Time & Society” 2008, 17, nr 1, s. 103-118.
• Elżbieta Hałas, Symbole i społeczeństwo. Szkice z socjologii interpretacyjnej, Warszawa 2007: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Elżbieta Hałas, Konwersja. Perspektywa socjologiczna, Wydanie nowe. Warszawa 2007: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Elżbieta Hałas, Classical Cultural Sociology. Florian Znaniecki’s Impact in a New Light, “Journal of Classical Sociology” 2006, 6, nr 3, s. 257-282.
• Elżbieta Hałas, Symbole w interakcji, Warszawa 2001: Oficyna Naukowa.

Projekty

Zrealizowane projekty

Zrealizowała projekty finansowane przez: Komitet Badań Naukowych; Fundację na Rzecz Nauki Polskiej (program Mistrz) oraz pod auspicjami m.in.: American Council of Learned Societies, Center for Social Sciences (Columbia University); J.F. Kennedy Institute of North American Studies (Freie Universität Berlin).

Członek Rady Naukowej i współrealizatorka projektu Social Space, Fields and Relationality in Social Analyses – Contemporary and Historical. Research Network. Grant Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej – NAWA (2019-2022).

Inne

Utworzyła i redaguje serię książkową „Studies in Sociology: Symbols, Theory and Society”.

Wykonała przekłady naukowe i napisała wprowadzenia: Florian Znaniecki, Metoda socjologii (2008); Florian Znaniecki, Relacje społeczne i role społeczne. Niedokończona socjologia systematyczna (2011); Teodor Abel, O Florianie Znanieckim. Wybór z dziennika (1996).

Inicjatorka, redaktor naukowy przekładów i autorka wprowadzeń: John Lofland i in., Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych (2009); Harrison C. White, Tożsamość i kontrola. Jak wyłaniają się formacje społeczne (2011); Wendy Griswold, Socjologia kultury. Kultury i społeczeństwa w zmieniającym się świecie (2013).

Członkostwo w redakcjach czasopism naukowych: „Symbolic Interaction” (1986-2011); „Polish Sociological Review” (1999-2014); “Studia Socjologiczne” (1997-2007); „Czech Sociological Review” (2013-2020); “Sociologia e Politiche Sociali” (od 2014); „European Societies” (2002-2010); “The Sociological Quarterly” (2016-2020).

W latach 1999-2003 (dwie kadencje) członek Executive Committee European Sociological Association; członek Komitetu Socjologii Polskiej Akademii Nauk (1996-2011; 2020-2023); członek Rady Doskonałości Naukowej (2019-2023); Członek Rady Naukowej Fundacji im. Floriana Znanieckiego (od 1993).

Promotor ośmiu rozpraw doktorskich.