Związki zawodowe wobec ograniczenia prawa do strajku
Słowa kluczowe: prawo do strajku, socjologia pracy, strajk, związki zawodowe
Rodzaj grantu: NCN Preludium
Jednostka przyznająca grant: NCN
STRESZCZENIE
Prawo do organizowania strajków, choć gwarantowane organizacjom związkowym w Konstytucji, podlega ograniczeniom proceduralnym. Na jego realizację wpływ ma także kultura organizacyjna miejsca pracy, praktyki pracodawców oraz orzecznictwo sądowe. W ciągu ostatnich 10 lat zaobserwować można pojawianie się nowych taktyk po stronie pracodawców, zmierzających do ograniczenia prawa do strajku na gruncie prawa cywilnego.
Celem projektu jest analiza przemian prawa do strajku oraz reakcji związków zawodowych na te przemiany. W tym celu zbadane zostaną zachodzące zmiany instytucjonalne w zakresie prawa do strajku oraz taktyki pracodawców, zmierzające do jego ograniczenia. W toku analiz powstanie kategoryzacja reakcji związków zawodowych wobec ograniczeń i strategii stosowanych przez pracodawców. Realizacja projektu przebiega w oparciu o metody jakościowe: analizę danych zastanych (bieżące orzecznictwo i doniesienia medialne) oraz wywiady z uczestnikami i uczestniczkami sporów zbiorowych, zakończonych strajkiem.
Publikacje
- Julia Kubisa, Katarzyna Rakowska, 2021, Established and emerging fields of workers’ struggles in the care sector: the case of Poland, Transfer: European Review of Labour and Research, 27(3), 2021, 353-366 [IF:2.704]
- Piotr Płucienniczak, Katarzyna Rakowska, Daniel Płatek, Dariusz Szklarczyk, 2022, Beyond Strikes? Regime and Repertoire of Workers’ Protests in Poland 2004–2016, Polish Sociological Review, 2(218), 2022, 169-186 (Open Access) [IF: 0,362]
- Katarzyna Rakowska, 2022, Dynamika Siły przetargowej podczas strajku w edukacji w 2019 roku w Polsce [w:] Partycypacja i wykluczenie. Z teorii i praktyki obywatelstwa, Justyna Nowotniak (red.), Warszawa, Oficyna Wydawnicza SGH, 29-54
Wystąpienia i konferencje
Attack on the Right to Strike on the Grounds of Civil Law and its Consequences for Labor Organizing, Social Boundaries of Work, konferencja międzynarodowa, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 25-26 października 2018
O sposobach łamania strajku w Polsce, Konferencja: „Praca i płaca”, konferencja międzynarodowa, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, 29-30 czerwca 2019
Court Ban on Strike Action and Its Possible Consequences for Trade Unions, 14th Conference of the European Sociological Association, “Europe and Beyond: Boundaries, Barriers and Belonging”, konferencja międzynarodowa, Uniwerstytet w Manchesterze, Manchester, Wielka Brytania, 20-23 sierpnia 2019
In Search of Bargaining Power in Teachers Strike 2019, Young Sociologists Congress, Konferencja międzynarodowa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, 16-18 kwietnia 2021
W poszukiwaniu siły przetargowej w strajku nauczycieli 2019, Konferencja: „Wykluczenie, partycypacja, inicjatywy. O społecznym i politycznym wymiarze aktywności obywatelskiej”, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, 19-20 marca 2021
Inne efekty
„Jak rząd walczył ze strajkiem nauczycieli” – publikacja popularno-naukowa, Biuletyn Związkowy nr 52/VIII 2018, Ogólnopolski Związek Zawodowy „Inicjatywa Pracownicza”
[https://www.ozzip.pl/publikacje/biuletyn-ip/item/2509-biuletyn-inicjatywa-pracownicza-52]
„Czy uczniowie mogą strajkować?” – zajęcia otwarte prowadzone w ramach inicjatywy środowisk akademickich „Wykłady strajkowe na Uniwersytecie Warszawskim”, Uniwersytet Warszawski, 15.04.2019
„Strajk nauczycieli. Przyczyny, przebieg, perspektywy”, Prelekcja dla uczniów nt. strajku nauczycieli, Bednarska Szkoła Realna, Warszawa, 8.04.2019
„Czy uczniowie mogą strajkować?” Lekcja dla szkół w ramach Festiwalu Nauki 2019
„O Strajkach i protestach społecznych” – wystąpienie na Forum Młodych Europejskiego Centrum Solidarności, Gdańsk, 19.11.2019
„W stronę strajku społecznego” – wystąpienie w ramach Społecznej Szkoły Antykapitalizmu, Biennale Warszawa, 7.12.2019
„Jak przygotować protest i strajk?” – lekcja dla uczniów w ramach Festiwalu Nauki 2020