Przemiany roli religii w społeczeństwach po pandemii COVID-19

ABSTRACT

Rola religii zmieniała się w czasie pandemii COVID-19, nabierając nowego znaczenia w wielu społeczeństwach, również tych, które doświadczają sekularyzacji. Praktyki religijne i zainteresowanie duchowością zwiększyły się niemal na całym świecie, a przywódcy religijni zostali uznani za “kluczowych pracowników” w wielu krajach, w uznaniu dla ich ważnej roli w opiece nad chorymi, pocieszaniu pogrążonych w żałobie i w pogrzebach. Podczas gdy niektóre grupy religijne sprzeciwiały się ograniczeniom związanym z lockdownami czy szczepieniami, inne współpracowały z rządami i organizacjami pozarządowymi w celu promowania odporności i inkluzywności. Opierając się na wstępnych ustaleniach z kontekstów pojedynczych krajów, w projekcie porównujemy zmieniającą się rolę religii większościowych i mniejszościowych na “globalnej północy”: w Kanadzie, Niemczech, Irlandii/Irlandii Północnej (Wielka Brytania) i Polsce. Pytamy, jak różne religie przyczyniają się do budowania bardziej odpornych, inkluzywnych i zrównoważonych społeczeństw. Przeprowadzamy badania ankietowe, wywiady, analizy materiałów medialnych i treści tworzonych przez Kościoły. Stosując analizę kwestionariuszy, jakościową analizę tekstu oraz techniki eksploracji tekstu (text mining), analizujemy porównawczo role religii większościowych (chrześcijańskich) i mniejszościowych (Islamu i innych) w trzech kluczowych obszarach: 1) Konstruowania dyskursów wokół zdrowia, choroby i nauki, w tym promowania przestrzegania (lub nie) restrykcji i zaleceń odnośnie zdrowia publicznego, takich jak szczepienia; 2) Lobbingu i łączności z rządami, w tym sposobów, w jakie grupy religijne i międzyreligijne przyczyniły się do debat wyłaniających się z pandemii, oraz 3) Włączania innowacji cyfrowych, takich jak hybrydowe (internetowe/osobiste) praktyki religijne, oraz wpływu tych innowacji na równość i inkluzywność w obrębie grup religijnych (dot. wyznawców z miast/wsi, osób z niepełnosprawnością, osób starszych). Projekt pozwoli na wyciagnięcie wniosków na temat czynników, które wpływają na to, jak aktorzy religijni ujmują kwestie zdrowia, choroby i nauki, jak relacje między religią a państwem zmieniają się w kontekście pandemii oraz jak religijne adaptacje do świata cyfrowego uwzględniają inkluzję i inne kwestie etyczne.