We use cookies on this site to enhance your user experience. Do You agree?

Centrum Deliberacji

Centrum Deliberacji (CD) to interdyscyplinarna jednostka naukowo-badawcza, w której są podejmowane pilne problemy praktyczne dotyczące demokratycznego komunikowania oraz komunikacji w demokracji.

Cele CD obejmują:

  1. namysł teoretyczny i krytyczną analizę dotyczącą rozwiązań systemowych będących ramą dla debaty publicznej, a także sam przebieg komunikacji w instytucjach władzy oraz między władzą a obywatelami;
  2. badania z zakresu innowacji w demokracji, w tym rozwiązań systemowych, mechanizmów i narzędzi komunikacji, a także ich wykorzystania w praktyce instytucjonalnej;
  3. współpracę interdyscyplinarną, międzysektorową, międzynarodową, wymianę wiedzy i doświadczeń w wymienionych uprzednio obszarach.

Impulsu do utworzenia Centrum Deliberacji dostarczyła eksperymentalna realizacja sondażu deliberatywnego w Poznaniu.

Obszary badawcze

Do szczegółowych tematów badawczych podejmowanych w CD należą, m.in. normy deliberacji i ich operacjonalizacja; pomiar i ocena deliberatywności procesów komunikacji; postawy względem norm i instytucji deliberatywnych; instytucjonalizacja innowacji demokratycznych; system deliberatywny; instytucje i mechanizmy demokracji deliberatywnej; uwarunkowania prawne partycypacji i deliberacji; powiązanie procesów partycypacji i deliberacji z procesem decyzyjnym; projektowanie IT dla partycypacji i deliberacji; odniesienia do deliberacji w politykach publicznych, stosunkach pracy, edukacji;

Pracowniczki i pracownicy

  • dr hab. Marta Bucholc, prof. ucz.
  • dr Agnieszka Jasiewicz-Betkiewicz, prof. ucz.
  • dr hab. Anna Kiersztyn, prof. ucz.
  • dr Paweł Poławski
  • dr hab. Anna Przybylska – kierownik
  • dr hab. Przemysław Sadura
  • dr Karolina Sztandar-Sztanderska

Realizowane projekty

Developing Participatory Spaces using a Multi-stage, Multi-level, Multi-mode, Multilingual, Dynamic Deliberative approach (2021-2024)

Projekt bada, w jakich warunkach deliberacja i reprezentacja mogą stanowić skuteczną odpowiedź na wyzwania stojące przed liberalnymi demokracjami przedstawicielskimi. Projekt planuje osadzenie badań eksperymentalnych w kontekście praktyk i instytucji wielopoziomowego systemu rządzenia Unii Europejskiej. Badania będą m.in. dotyczyć tego, w jaki sposób deliberacja i uczestnictwo mogą pomóc w ograniczeniu polaryzacji poglądów, sprzyjać refleksyjności obywateli i zawęzić lukę między decydentami i obywatelami w sytuacji podejmowania decyzji w istotnych sprawach publicznych. Projekt jest realizowany przez dziewięciopodmiotowe konsorcjum w ośmiu krajach europejskich.

Udział obywateli w samorządzie: Europejskie normy deliberacji i ich znaczenie dla prowadzenia konsultacji społecznych w Niemczech i w Polsce (2019-2021)

W projekcie realizowanym z Uniwersytetem w Düsseldorfie, poddano analizie regulacje przyjęte przez instytucje różnego szczebla (od Unii Europejskiej przez poziom instytucji rządowych w Niemczech i w Polsce, po niemiecki i polski samorząd lokalny) dotyczące konsultacji z obywatelami. Zbadaliśmy, w jakim zakresie opisywane w dokumentach procedury działania implementują normy deliberacji na różnych etapach konsultacji społecznych.  Sprawdziliśmy również, czy regulacje są spójne, i w jakich aspektach występują między nimi różnice. Analiza obejmująca łącznie ponad 600 dokumentów, została uzupełniona o 36 wywiadów indywidualnych z urzędnikami odpowiedzialnymi za konsultacje z mieszkańcami w niemieckich i polskich miastach różnej wielkości. Celem było pozyskanie informacji na temat ich stosunku do regulacji i procedur konsultacji.

Zakończone projekty

Nowe perspektywy dialogu: model deliberacji i narzędzia IT na rzecz włączenia społecznego w procesy decyzyjne (2014-2017) oraz W Dialogu – od wiedzy do decyzji (2017-2018)

Na podstawie wyników badań dotyczących praktyk samorządowych w zakresie realizacji konsultacji społecznych oraz zastosowania narzędzi internetowych w urzędach miast, opracowano model działania oprogramowania wDialogu. Funkcje oprogramowania zostały zaplanowane i zaimplementowane w odpowiedzi na rozpoznane problemy, dylematy i napięcia między różnymi oczekiwaniami urzędników, a także w odniesieniu do norm i standardów deliberacji. Projekt został zrealizowany przez sześciopodmiotowe konsorcjum, którego CD było liderem. Przeprowadzono testy i pilotaż zastosowania oprogramowania wDialogu w dziewięciu gminach. Oprogramowanie jest wdrażane przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego oraz zostało przekazane na mocy umowy o współpracy Związkowi Miast Polskich. Proces projektowania oprogramowania wDialogu, a także pilotaż narzędzi IT, zostały przedstawione przez zespół projektu w książce ICT for Dialogue and Inclusive Decision-Making. 

Samorząd w dialogu z mieszkańcami. Analiza stron internetowych miast (2014)

Celem analizy było ustalenie, jaki model komunikacji z mieszkańcami wspierają samorządy poprzez dobór określonych funkcji i narzędzi dostępnych na oficjalnych stronach internetowych. W szczególności sprawdzono, czy i na ile wspierają one dialog ukierunkowany na podejmowanie decyzji opartych na wiedzy. Badaniem objęto strony internetowe wszystkich miast w Polsce.

Polska oczami korespondentów zagranicznych (2012-2013)

Celem projektu było dowiedzenie się, jakie wydarzenia i zagadnienia po 1989 r. były szczególnie istotne dla korespondentów zagranicznych przygotowujących materiały prasowe z Polski, a także, w jaki sposób sygnalizowały one przemiany ustrojowe, społeczne i kulturowe zachodzące w kraju. Przeprowadzono 33 wywiady pogłębione z korespondentami zagranicznymi pochodzącymi z 19 krajów i pracującymi dla różnych mediów. Wypowiedziom dotyczącym Polski, towarzyszyła refleksja na temat zawodu korespondenta zagranicznego i zachodzących w nim zmian, mających wpływ na przekaz.

Nie narzekaj, porozmawiaj o tym, jak się studiuje na warszawskich uczelniach. Debata studencka inspirowana metodologią sondażu deliberatywnego (2011-2012)

Studenci warszawskich uczelni podczas debat grupowych online, w odniesieniu do materiałów informacyjnych oraz wypowiedzi ekspertów, dyskutowali o wybranych przez nich zagadnieniach związanych ze studiowaniem: zapobieganiu plagiatowi, odpłatności za drugi kierunek studiów, metodologii nauczania. W ankiecie poprzedzającej debatę, obejmującej pytania o wiedzę i opinie w trzech wątkach problemowych, wzięło udział 440 osób. W debatach synchronicznych za pośrednictwem platformy Adobe Connect wzięło udział 52 uczestników w podziale na 9 grup. W debacie asynchronicznej uczestniczyło 35 osób. Po debatach ich uczestnicy wypełnili ankietę końcową. Zaobserwowano zmiany w poziomie wiedzy i poparciu dla różnych rozwiązań praktycznych dotyczących trzech zagadnień. Partnerami w realizacji projektu byli m.in. firma Adobe, Centrum Demokracji Deliberatywnej na Uniwersytecie Stanforda.

Konsultacje w naszym mieście. Monitoring jakości procesów konsultacyjnych (2011)

Cele: Etap I. Zebranie i analiza danych dotyczących procedury konsultacji społecznych prowadzonych przez urzędy miejskie z mieszkańcami. W badaniu oceniono jakość procesu gromadzenia wiedzy o społecznych potrzebach, preferencjach i opiniach na temat przedsięwzięć wyznaczających kierunek rozwoju lokalnego. O jakości procesów konsultacyjnych wnioskowaliśmy na podstawie informacji uzyskanych od urzędników (ankieta N=270) na temat praktyk instytucjonalnych, odnosząc je do deliberatywnego modelu konsultacji. Etap II. Refleksja dotycząca barier w realizacji konsultacji na zasadach deliberacji (debaty w 9 grupach, N=38); Etap III dotyczył studium przypadku (konsultacje w Częstochowie).